Η ενημέρωση-διαμαρτυρία που ακολουθεί, του Δημήτρη Γκόλια, Σύμβουλου Κοινότητας Δήμου Πρέβεζας, συζητήθηκε στο Συμβούλιο της Δημοτικής Κοινότητας του Δήμου Πρέβεζας και ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία:

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στην Πρέβεζα και όχι μόνο.

Αδυναμία πρόσβασης σε κοινόχρηστους χώρους, δημόσια κτίρια και μέσα μεταφοράς, διακρίσεις στο εργασιακό περιβάλλον, περιορισμό των δικαιούχων προνοιακών επιδομάτων και αναπηρικών συντάξεων, αδυναμία ένταξης των παιδιών στη σχολική εκπαίδευση, είναι μερικά μόνο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ στην Ελλάδα αλλά και στην Πρέβεζα.

«Απαγορευτικά» τα περισσότερα μέσα μεταφοράς

Ανάμεσα στα προβλήματα που διαπιστώνονται είναι η προσβασιμότητα των ΑΜΕΑ στα μέσα μαζικής μεταφοράς, λεωφορεία που λόγω παλαιάς κατασκευής έχουν στενούς χώρους και κακή συντήρηση και δεν παρέχουν διασφάλιση για την έγκαιρη και ασφαλή μετακίνηση. Επίσης οι νέες στάσεις του ΚΤΕΛ δεν είναι προσβάσιμες για τους ΑμεΑ λόγο μη ύπαρξης ραμπών πρόσβασης.

Ακόμα και για τα νεότερα οχήματα που φέρουν ειδικές ράμπες έχουν διατυπωθεί παράπονα ότι πολλές φορές δεν μπορούν να λειτουργήσουν, γιατί οι στάσεις των λεωφορείων στην πλειονότητά τους δεν είναι κατάλληλα διαμορφωμένες, ώστε να είναι προσβάσιμες.

Στη σωστή κατεύθυνση κρίνεται η προσθήκη πινακίδων πληροφόρησης στις στάσεις, αλλά δεν απευθύνεται σε όλες τις κατηγορίες ΑΜΕΑ, όπως τους τυφλούς.

Χαλασμένα ή ανύπαρκτα πεζοδρόμια. Αδυναμία διάβασης κάθετα των δρόμων λόγο έλλειψης ραμπών. Εγκατάλειψη της προσπάθειας οδοσήμανσης θέσεων στάθμευσης για ΑμεΑ (δεν βάφονται πλέον οι θέσεις με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται και τα όργανα τις τάξης να κάνουν σωστά τη δουλειά τους.) – Χωρίς πρόσβαση στα δημόσια κτίρια.

Την ίδια ώρα, οι θεσπισμένες ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία σε κοινόχρηστους χώρους που προορίζονται για την κυκλοφορία πεζών συχνά δεν εφαρμόζονται είτε λόγω των κλίσεων είτε λόγω της στενότητας ή ανυπαρξίας πεζοδρομίων.

Αδυναμία πρόσβασης έχουν και πολλά δημόσια κτίρια, μεταξύ των οποίων ακόμα και το Δημαρχείο, παρά το γεγονός ότι κρίνεται αναγκαία η ειδική μέριμνα για την πρόσβαση των ΑΜΕΑ στην παροχή πληροφοριών και υπηρεσιών ώστε να διασφαλιστεί το δικαίωμα πραγματικής πρόσβασης στα κοινά.

Χαρά και ικανοποίηση πρόσφερε η τοποθέτηση ειδικών ραμπών και αμφίβιων αμαξιδίων στις παραλίες καθιστώντας τις προσβάσιμες στα άτομα με κινητικά προβλήματα. Παράλληλα, τοποθετήθηκαν και τρία μηχανήματα τύπου Sea trac σε τρείς από τις παραλίες μας, σε δυο και χημικές τουαλέτες, κατάλληλες προς χρήση από άτομα με αναπηρία. Μετά από πολλά παράπονα και αγώνες ετών πίσω από το σωματείο ατόμων με αναπηρία “ΕΛΠΙΔΑ” εφαρμόστηκε στην πράξη, ο σχεδιασμός για τη διαμόρφωση συνθηκών προσβασιμότητας στις παραλίες, των ατόμων με κινητικά προβλήματα. Όμως ΔΥΣΤΥΧΩΣ η αδιαφορία και ανικανότητα του Δημοτικού μηχανισμού δεν μπόρεσε να διατηρήσει σε κατάσταση λειτουργικότητας τα υπερσύγχρονα αυτά μηχανήματα με αποτέλεσμα να χαθεί κάθε ελπίδα εύκολης πρόσβασης των ΑμεΑ στις παραλίες τα έτη 2023 και 2024.

Προσφυγές και καταγγελίες ΑμεΑ και συγγενών αυτών υπήρξαν και θα υπάρχουν όσο δεν υπάρξει συντονισμένος μηχανισμός και ειδική αναφορά για τα άτομα με αναπηρία . Ο Δήμος πρέπει να περιέχει ειδική μέριμνα για τον εντοπισμό αυτών των θεμάτων και την προστασία των ατόμων με αναπηρία. Είναι προσβλητικό να υπόσχονται λύσεις και να παρατείνουν την αγωνία των ΑμεΑ δημοτών τους. Πρέπει να αντιληφθεί ο Δήμος ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ατόμων ΑμεΑ και οι οικογένειες αυτών δεν αντέχουν άλλα ημίμετρα και κοροϊδίες. Δεν είναι αμαρτία να κοροϊδεύεις αυτούς τους ανθρώπους είναι ατιμία.

Επίσης, ενώ με νόμο του 1998 ορίζονται συγκεκριμένες ποσοστώσεις για τις προσλήψεις ατόμων με αναπηρία στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, οι ποσοστώσεις αυτές έχουν εξαιρετικά περιορισμένη εφαρμογή στον ιδιωτικό τομέα.

Εξάλλου, με τις αλλεπάλληλες αλλαγές στην ασφαλιστική νομοθεσία, λόγω της δημοσιονομικής προσαρμογής, η θέση των πολιτών με αναπηρία έχει επιδεινωθεί, επειδή μειώθηκαν στην ουσία τα κατώτατα ποσά συντάξεων και ταυτόχρονα μειώθηκε ή εξαλείφθηκε το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΑΣ) που συμπλήρωνε τις συντάξεις.

Εξίσου σοβαρό, όμως, κρίνεται και το πρόβλημα της συρρίκνωσης των δικαιούχων, λόγω των αλλαγών που επήλθαν στους κανόνες απόδοσης ποσοστών αναπηρίας και την εφαρμογή τους. Πρόσωπα που επί χρόνια λάμβαναν σύνταξη αναπηρίας ή προνοιακό επίδομα βρέθηκαν να στερούνται εισόδημα ή να λαμβάνουν μικρότερη σύνταξη. Η οικονομική ανέχεια των ΑμεΑ δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τις μετακινήσεις τους και είναι αποτρεπτική σε δρώμενα.

Σχετικά με την πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας διαπιστώνεται ότι οι υπηρεσίες υγείας δεν εξειδικεύονται σε παροχές πρόληψης και αποκατάστασης των ΑΜΕΑ, αλλά είναι περισσότερο εστιασμένες στις ανάγκες πιστοποίησης της αναπηρίας. Επίσης, το κόστος συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη είναι αρκετά υψηλό.

Πρόσβαση στο ψηφιακό περιβάλλον

Αναφορά γίνεται και στην πρόσβαση στο ψηφιακό περιβάλλον, η οποία στην πράξη δεν διασφαλίζεται, καθώς διαπιστώνεται ότι ελάχιστες ιστοσελίδες είναι πλήρως προσβάσιμες για ΑΜΕΑ. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα παρουσιάζεται ο ΟΑΕΔ. Μολονότι οι αιτήσεις των υποψήφιων δικαιούχων για τα προγράμματα κοινωφελούς χαρακτήρα υποβάλλονται αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω της διαδικτυακής πύλης του ΟΑΕΔ, απουσιάζουν οι κατάλληλες μορφές υποστήριξης για τα άτομα με αναπηρία.

Υπάρχουν παιδικές χαρές και για ΑμεΑ που να καλύπτουν τις απαιτήσεις του νόμου;

Κάθε άνθρωπος χρειάζεται κάποιον χώρο για να ξεκουραστεί, να ηρεμήσει και να διασκεδάσει. Αυτός ο χώρος δεν μπορεί να περιοριστεί στα πλαίσια μόνο του σπιτιού. Έτσι και τα παιδιά χρειάζονται κάποια μέρη όπου θα συναντιούνται για να παίζουν με τους φίλους τους. Συνήθως προτιμούν παιδότοπους, παιδικές χαρές και πάρκα. Πόσο εύκολο είναι όμως για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες να χαρούν το παιχνίδι σε χώρους που δεν είναι κατάλληλα διαμορφωμένοι γι᾽αυτά;

Ευτυχώς και στην Πρέβεζα υπάρχουν παιδικές χαρές που είναι ειδικά διαμορφωμένες για παιδιά ΑμεΑ αλλά η χρήση τους απαγορεύεται λόγο απαγόρευσης χρήσης των παιδικών χαρών.

Έχουν γίνει αρκετά βήματα προς την πρόοδο και τις ίσες ευκαιρίες των παιδιών ακόμα και… στο παιχνίδι! Πάντα όμως θα πρέπει να αναζητάμε το καλύτερο. Να μην επαναπαυόμαστε μέχρι ΌΛΑ τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε κάποια παιδική χαρά που να λειτουργεί νόμιμα, η οποία σηματοδοτεί και το δικαίωμα στο χαμόγελο, το παιχνίδι και την κοινωνικοποίησή τους.

Τί μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τα άτομα με αναπηρία;

Το πρώτο πράγμα είναι να σεβαστούμε τα προβλήματα, τις δυσκολίες, τις ανάγκες και τα ίδια τα άτομα αυτά – αντιμετωπίζοντάς τα ως ανθρώπους ίσους με εμάς. Είναι πολύ σημαντικό να προσπαθούμε να τα βοηθήσουμε στη καθημερινότητά τους χωρίς να παρκάρουμε σε θέσεις ΑμεΑ ή να ενοχλούμε τους σκύλους – οδηγούς ενός ατόμου με πρόβλημα όρασης, κάνοντας στην άκρη στο πεζοδρόμιο για να περάσουν, ρωτώντας τα αν χρειάζονται βοήθεια, σε περίπτωση που είναι προβληματισμένα ή χρειάζονται μια χείρα βοηθείας.

(Προσοχή! Σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι το κάνουμε από λύπηση ή επειδή τα θεωρούμε ανίκανα!).
Το σημαντικότερο, όμως, είναι να αποδεχτούμε τους ανθρώπους όπως είναι με τις δυνατότητες και τις αδυναμίες τους, τις τελειότητες και τις ατέλειές του.

Εξάλλου, είμαστε όλοι τέλεια ατελείς!

Ο καλύτερος τρόπος για να αντιληφθούμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία, είναι να τους ρωτήσουμε!

Δεύτερον να δημιουργηθεί μια ομάδα συντονισμού – εργασίας, από μέλη των συλλόγων ΑμεΑ Πρέβεζας και των υπηρεσιών του Δήμου Πρέβεζας για τον συντονισμό, την καταγραφή των προβλημάτων μας και τον προγραμματισμό σε θέματα σχετικά με τους ΑμεΑ.

“Σαν εσένα”, ένα ποίημα του Αποστόλη Ζυμβραγάκη:

Όταν με βλέπεις στον δρόμο,
μη στρέφεις το βλέμμα σου αλλού με αποστροφή.
Όταν προσπαθώ να σου κάνω μια ερώτηση,
μη φεύγεις χωρίς να προσπαθήσεις καν να με καταλάβεις.
Όταν πάω να κάτσω δίπλα σου,
μη σηκώνεσαι ν’ απομακρυνθείς βιαστικά.
Κι όταν τύχει να με φωνάξεις,
μη σκέφτεσαι αν με αποκαλούν
ανάπηρο,
άτομο με ειδικές ανάγκες
ή άτομο με ειδικές ικανότητες.