* Γράφει ο Χάρης Δημοσθενόπουλος MMedSci. SRD. Phd Κλινικός Διαιτολόγος- Βιολόγος, Διδάκτορας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, προϊστάμενος του Διαιτολογικού Τμήματος στο «Λαϊκό» Νοσοκομείο Αθηνών
Τα εξωτικά νοσήματα των ζώων είναι μολυσματικές ασθένειες που επίσημες κρατικές πολιτικές επιδιώκουν να ελέγξουν με κυβερνητικά μέτρα ελέγχου. Τα πιο συνηθισμένα νοσήματα ή αλλιώς ζωονόσοι είναι η οζώδης δερματίτιδα των βοοειδών, ο αφθώδης πυρετός, η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών και η ευλογιά των προβάτων. Η εμφάνισή τους μπορεί να είναι σποραδική, αν και τελευταία στη χώρα μας εμφανίζονται όλο και πιο συχνά με βαρύτατες και αρνητικές επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία αλλά και τα ίδια τα ζώα και την τοπική οικονομία.
Οι ασθένειες αυτού του είδους είναι εξαιρετικά μεταδοτικές ανάμεσα στα ίδια τα ζώα, αλλά δεν μεταδίδονται στον άνθρωπο.
Σε ό,τι αφορά την κατανάλωση κρέατος από τα ζώα που βρίσκονται σε ζώνες προστασίας και επιτήρησης, το κρέας θα πρέπει να καταναλώνεται μαγειρεμένο, δηλαδή μόνο μετά από θερμική επεξεργασία.
Όσον αφορά τους σωστούς χειρισμούς μέσα στην κουζίνα είναι σημαντικό να διαχωρίζουμε το ωμό κρέας, τα πουλερικά και τα θαλασσινά από άλλα τρόφιμα, να χρησιμοποιούμε ξεχωριστό εξοπλισμό και σκεύη, όπως μαχαίρια και σανίδες κοπής για τον χειρισμό ωμού κρέατος και να αποθηκεύουμε τα τρόφιμα σε δοχεία για να αποφύγουμε την επαφή μεταξύ ωμών και παρασκευασμένων τροφίμων. Επίσης, για την δική μας ασφάλεια πρέπει να μαγειρεύουμε καλά τα τρόφιμα, ειδικά το κρέας, τα πουλερικά, τα αυγά και τα θαλασσινά και να βράζουμε τα φαγητά όπως σούπες και μαγειρευτά, ώστε να βεβαιωθούμε ότι έχουν φτάσει τους 70°C.
Γάλα και ασφάλεια
Το νωπό γάλα περιέχει επικίνδυνα βακτήρια που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές νόσους στον άνθρωπο και σύμφωνα με τους κανόνες υγιεινής που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Κράτη Μέλη μπορούν να απαγορεύουν ή να περιορίζουν την διάθεση νωπού γάλακτος που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση. Νωπό γάλα είναι αυτό που προέρχεται από αγελάδες, κατσίκες, πρόβατα ή άλλα ζώα, το οποίο δεν έχει θερμανθεί πάνω από 40°C ή δεν έχει υποστεί άλλη επεξεργασία με ισοδύναμο αποτέλεσμα εκείνου, που θα επέφερε η θέρμανση άνω των 40°C.
Η επιστήμη και η τεχνολογία της παστερίωσης διατηρεί τους ανθρώπους ασφαλείς από τη δεκαετία του 1860 για αυτό και ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ αλλά και άλλοι τοπικοί φορείς συνιστούν έντονα για το νωπό γάλα, όταν δεν είναι παστεριωμένο, να αποφεύγεται η κατανάλωσή του. Η παστερίωση είναι μια διαδικασία θέρμανσης που χρησιμοποιείται για τη θανάτωση παθογόνων μικροοργανισμών όπως π.χ. ο ιός H5N1, αφήνοντας πίσω μη μολυσματικά, ανενεργά θραύσματα του ιού. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου υπολείμματα του ιού της γρίπης των πτηνών (H5N1) έχουν βρεθεί σε δείγματα παστεριωμένου γάλακτος π.χ. στις ΗΠΑ.
Για αυτό, σε περιπτώσεις ζωονόσου όπως οι παραπάνω και για λόγους ασφαλείας, το γάλα που προέρχεται από περιοχές με κρούσματα – ακόμη και το ήδη παστεριωμένο – θα πρέπει βράζεται εκ νέου και να μην καταναλώνεται ωμό, καθώς εφόσον υποστεί θερμική επεξεργασία υψηλής παστερίωσης, είναι απολύτως ασφαλές για ανθρώπινη κατανάλωση.
