Παρεμβάσεις σε 10 άξονες με έντονο κοινωνικό πρόσημο και έμφαση σε ζητήματα όπως το στεγαστικό, η στήριξη της οικογένειας και το δημογραφικό παρουσίασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του στην 88η ΔΕΘ.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, κεντρικός στόχος η ισόρροπη αναδιανομή της ανάπτυξης σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και τις περιφέρειες της χώρας, η στήριξη της δημόσιας υγείας και παιδείας, η αύξηση της απασχόλησης, ιδίως σε γυναίκες και νέους αλλά και η αντιμετώπιση σύνθετων προκλήσεων, όπως είναι οι φυσικές καταστροφές, και η κλιματική κρίση αλλά και η προστασία του τουριστικού προϊόντος.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το μεταρρυθμιστικό σχέδιο υλοποιείται εντός των δημοσιονομικών στόχων και του αυστηρότερου πλαισίου που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση, μακριά από τις λογικές των “λεφτόδεντρων” και περιπέτειες που, όπως επισήμανε ο πρωθυπουργός, δεν θα επιτρέψει ποτέ να επαναληφθούν.

Οι πολιτικές της κυβέρνησης υποστηρίζονται από τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, τη δημιουργία 500.000 θέσεων εργασίας από το 2019 έως σήμερα και την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που προάγουν την επιχειρηματικότητα, προσελκύουν επενδύσεις και περιορίζουν τις κοινωνικές ανισότητες, καταλήγουν.

Αναλυτικότερα οι 10 άξονες των μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός είναι οι ακόλουθες:

1. Μέτρα ενίσχυσης εισοδημάτων υπέρ των μισθωτών σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, των συνταξιούχων και όλων των ένστολων. Εμβληματική θεωρείται η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1% (αντί 0,5% που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός) για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα (0,5% για εργαζόμενους και 0,5% για εργοδότες). Από το 2019 οι εισφορές έχουν μειωθεί σημαντικά ενισχύοντας το διαθέσιμο εισόδημα αλλά και δημιουργώντας κίνητρα για προσλήψεις. Για ακόμα μία χρονιά θα αυξηθούν οι συντάξεις, κατά 2,2% έως 2,5%, ενώ οι συνταξιούχοι με συντάξεις έως 1.600 ευρώ που έχουν ακόμη προσωπική διαφορά θα λάβουν τον Δεκέμβριο επίδομα έως 200 ευρώ. Στα μέτρα τόνωσης των εισοδημάτων περιλαμβάνεται η αύξηση του κατώτατου μισθού τον Απρίλιο, που συμπαρασύρει ανοδικά επιδόματα, ενώ από την άνοιξη σχεδόν 700.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα αρχίσουν να βλέπουν νέες ετήσιες αυξήσεις οι οποίες, σταδιακά, θα φτάσουν και τα 100 ευρώ τον μήνα. Ειδική μέριμνα υπάρχει για τους ένστολους καθώς αυξάνεται κατά 20% η αποζημίωση νυχτερινής απασχόλησης (Ένοπλες Δυνάμεις, Λιμενικό, Αστυνομία και Πυροσβεστική).
2. Μέτρα για την υγεία και παιδεία. Ο πρωθυπουργός προανήγγγειλε ότι 37.000 απογευματινά χειρουργεία θα γίνουν δωρεάν, με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και παρεμβάσεις για την ενίσχυση των ιατρών του ΕΣΥ και των μονάδων υγείας της περιφέρειας. Η αμοιβή των εφημεριών των γιατρών του ΕΣΥ θα φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 22%, που ισοδυναμεί με μεσοσταθμική αύξηση αποδοχών κατά 130 ευρώ τον μήνα. Επίσης, το πρόσθετο κίνητρο σε γιατρούς που θα στελεχώσουν δομές σε άγονες και προβληματικές περιοχές θα φτάνει μέχρι και 600 ευρώ τον μήνα (έως 7.200 ευρώ ετησίως). Στο πεδίο της Παιδείας, πρωτοποριακό είναι το πρόγραμμα “Μαριέττα Γιαννάκου” για την ανακαίνιση εκατοντάδων σχολείων, προϋπολογισμού 250 εκ. ευρώ, ποσό που αναμένεται να αυξηθεί μέσω της πρόσκλησης του πρωθυπουργού προς τους “πλουσίους” της χώρας μέσω ιδιωτικών χορηγιών.
3. Βελτιώσεις για ελεύθερους επαγγελματίες, λύσεις για αγρότες. Σημαντική είναι η πλήρης κατάργηση του Τέλος Επιτηδεύματος με ετήσιο όφελος 325 ευρώ για κάθε αυτοαπασχολούμενο ή ατομική επιχείρηση. Η κυβέρνηση προχώρησε και σε βελτιώσεις στο ελάχιστο φορολογητέο ποσό των ελεύθερων επαγγελματιών, το οποίο θα μειώνεται και σε περιοχές με 1.500 κατοίκους αντί των 500, ενώ το κριτήριο του μέγιστου μισθού εργαζομένου δεν θα υπολογίζεται προσθετικά αλλά μόνο συγκριτικά. Ταυτόχρονα, δίνεται οριστική λύση στους αγρότες με τη μονιμοποίηση της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο. Από το 2025 και για τα επόμενα χρόνια τα ποσά αυτά θα επιστρέφονται με δίκαιο και αναλογικό τρόπο. Επίσης θεσμοθετείται ευέλικτο σύστημα διαχείρισης των “κόκκινων” δανείων αγροτών και συνεταιρισμών, ώστε με βάση τις δυνατότητές τους να μειώνονται οι τόκοι και να καταργείται μέρος του οφειλόμενου κεφαλαίου. Για πρώτη φορά τίθεται σχέδιο ανταλλαγής και αντιπαροχής των αδρανών δημόσιων γαιών που ανήκουν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Τις εκτάσεις αυτές οι επενδυτές του χώρου θα αναλάβουν να τις καλλιεργούν, κατασκευάζοντας θερμοκήπια μεγάλης κλίμακας αποκλειστικά με εξαγωγικά αγροδιατροφικά προϊόντα υψηλής αξίας. Παράλληλα, ενεργοποιείται ρόγραμμα 600 εκατομμυρίων ευρώ για την αύξηση της θερμοκηπιακής καλλιέργειας, η οποία είναι ιδιαίτερα αποδοτική, στην επικράτεια.
4. Στεγαστική πολιτική με προτεραιότητα σε νέους και νέα ζευγάρια. Ανακοινώθηκαν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την απόκτηση στέγης από χιλιάδες οικογένειες με χαμηλότοκα δάνεια και αύξηση της προσφοράς κατοικιών προς ενοικίαση, με σημαντικές φορολογικές απαλλαγές για τους ιδιοκτήτες ή απαγόρευση νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων σε επιβαρυμένες συνοικίες της Αθήνας. Ξεκινά το Πρόγραμμα “Σπίτι Μου” ΙΙ, ύψους 2 δισ. με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης για να αποκτήσουν πρώτη κατοικία περισσότεροι από 15.000 νέοι και νέα ζευγάρια ηλικίας έως και 50 ετών, με επιτόκιο μισό από το εμπορικό. Επίσης, ενεργοποιείται πρόγραμμα 400 εκατομμυρίων για δάνεια με μηδενικό επιτόκιο και στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση χιλιάδων παλαιών κατοικιών. Για την αύξηση της προσφοράς κατοικιών ανακοινώθηκε η απαλλαγή από τον φόρο ενοικίου για 3 χρόνια, για τους ιδιοκτήτες που θα νοικιάζουν κλειστά ακίνητα ή εάν θα μετατρέπουν σε μακροχρόνια μία βραχυχρόνια μίσθωση. Ταυτόχρονα θα απαγορευθούν νέες βραχυχρόνιες μισθώσεις στα 3 κεντρικά διαμερίσματα της Αθήνας τουλάχιστον για έναν χρόνο.
5. Μεταρρυθμίσεις σε επίδομα ανεργίας και κοινωνικά επιδόματα με στόχο την αύξηση της απασχόλησης. Αναμορφώνεται το επίδομα ανεργίας ώστε να μην λειτουργεί ως άλλοθι αδήλωτης εργασίας, με βασικό στόχο την αύξηση της απασχόλησης. Ταυτόχρονα γίνονται πιο δίκαια, αποτελεσματικά και στοχευμένα τα τρία βασικά κοινωνικά επιδόματα: Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, επίδομα στέγασης και παιδιού με στόχο να μειωθεί η παιδική φτώχεια στη χώρα. Τα επιδόματα αυτά θα είναι αυξημένα εκεί όπου υπάρχει πραγματική ανάγκη
6. Στήριξη της οικογένειας. Εκτός από τα μέτρα για την απόκτηση στέγης εφαρμόζεται δέσμη ρυθμίσεων για την στήριξη της οικογένειας με αυξήσεις στα επιδόματα τέκνων και άλλες πρωτοβουλίες. Εμβληματική ρύθμιση αποτελεί η σύγκλιση των δικαιωμάτων των τρίτεκνων με των πολυτέκνων, ανεξάρτητα από εισόδημα, από τον διορισμό στο Δημόσιο και την εισαγωγή στα ΑΕΙ μέχρι τη συμμετοχή στα προγράμματα Κοινωνικού Τουρισμού. Στο ίδιο πλαίσιο μεταξύ άλλων ενισχύονται κατά 20 εκατομμύρια τα επιδόματα προς νέους γονείς, με 173.000 vouchers και 20.000 νέες θέσεις παιδικών σταθμών. Απαλλάσσονται από φόρους οι παροχές έως και 5.000 ευρώ ανά επιχείρηση η οποία θα ενισχύει τους νέους γονείς. Επεκτείνονται οι “Νταντάδες της Γειτονιάς” με vouchers έως 500 ευρώ για κάθε παιδί, καταργείται ο φόρος 15% στην ασφάλιση υγείας για παιδιά μέχρι 18 ετών και καθιερώνεται δωρεάν έλεγχος γονιμότητας σε γυναίκες από 30 έως και 35 ετών και απλοποίηση των καλύψεων του ΕΟΠΥΥ στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Ταυτόχρονα καταργείται ο Ειδικός Φόρος Σταθερής Τηλεφωνίας, που ανέρχεται σε 5% για συνδέσεις οπτικής ίνας με ταχύτητες άνω των 100Mbps.
7. Ενίσχυση των ευάλωτων νοικοκυριών μέσα από την έκτακτη φορολόγηση των κερδών στα διυλιστήρια. Βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων. Εκτός από τους συνταξιούχους που έχουν προσωπική διαφορά, οι οποίοι τον Δεκέμβριο θα λάβουν πρόσθετη ενίσχυση έως 200 ευρώ, υπάρχει ειδική μέριμνα για σημαντικές κοινωνικές ομάδες: οι 767.000 δικαιούχοι Επιδόματος Παιδιού θα λάβουν τον Δεκέμβριο μια επιπλέον δόση του επιδόματος, οι 220.000 δικαιούχοι αναπηρικών επιδομάτων από ΟΠΕΚΑ και ΕΦΚΑ θα ενισχυθούν με 200 ευρώ, όπως και 35.000 ανασφάλιστοι υπερήλικες. Επίσης οι 205.000 δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος θα λάβουν αυξημένο ποσό κατά 50%.
8. Μέτρα για τη θωράκιση των ιδιοκτησιών απέναντι στην κλιματική κρίση και τις φυσικές καταστροφές. Η κυβέρνηση δίνει έμφαση στην προστασία των ιδιοκτησιών από την κλιματική κρίση με σύμπραξη και της ιδιωτικής ασφάλισης. Στο πλαίσιο αυτό ως νέο κίνητρο αποφασίσθηκε η διευρυμένη έκπτωση κατά 20% του ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες που ασφαλίζουν κατοικίες αξίας έως 500.000 ευρώ από θεομηνίες. Οι ακίνητες περιουσίες μεγαλύτερης αξίας θα διατηρούν την έκπτωση 10% στον ΦΠΑ αν ασφαλιστούν, εάν όμως, δεν το κάνουν, από τον Απρίλιο του 2025 δεν θα αποζημιώνονται από το κράτος σε περίπτωση ζημιάς. Ταυτόχρονα, όλες οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ θα πρέπει, υποχρεωτικά να ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Διαφορετικά, δεν θα αποζημιώνονται. Κάτι που θα ισχύσει και για κάθε νέο συμβόλαιο, όπως και για την ανανέωση παλαιάς σύμβασης οχημάτων ιδιωτικής ή επαγγελματικής χρήσης.
9. Κίνητρα που προάγουν την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία ενώ μειώνουν τη γραφειοκρατία. Η ανάπτυξη παραμένει κεντρικός στόχος ταυτόχρονα με την χάραξη εθνικής στρατηγικής για τη μεταποίηση με σκοπό τη δημιουργία βιώσιμων και ποιοτικών θέσεων εργασίας. Βασικός στόχος και η μείωση 15 χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών με μείωση κατά 25% των διοικητικών βαρών, ιδίως για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Διευρύνονται τα κίνητρα για την καινοτομία, τις συγχωνεύσεις επιχειρήσεων και εξαγορές με φορολογικές εκπτώσεις μέχρι και 315% για επενδύσεις στην έρευνα. Επίσης, περιορίζεται στις 100.000 ευρώ το ελάχιστο όριο κεφαλαίου μιας εταιρίας που προκύπτει από μετασχηματισμό μικρότερων. Για πρώτη φορά θα χορηγείται “Golden Visa” για κεφάλαια ύψους τουλάχιστον 250.000 ευρώ που θα εισάγονται για την χρηματοδότηση startup εταιριών. Σημαντική θεωρείται η ίδρυση του νέου Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου, με κεφάλαια 300 εκατομμυρίων για να παρέχει κίνητρα σε δυναμικές πρωτοβουλίες ειδικά σε τομείς με υψηλή προστιθέμενη αξία. Επίσης γίνεται παρελθόν το Τέλος Χαρτοσήμου σε εκατοντάδες συναλλαγές: από τους τόκους των επιχειρηματικών δανείων ή τις ασφαλιστικές πράξεις έως τις πιστώσεις για εισαγωγές και τους προϋπολογισμούς τεχνικών έργων. Και από τη σύσταση μη κερδοσκοπικών νομικών προσώπων μέχρι την απλή έκδοση άδειας άσκησης επαγγέλματος.
10. Προστασία του τουριστικού προϊόντος. Επιβάλλεται Τέλος Κρουαζιέρας ανά επιβάτη που θα αποβιβάζεται σε ελληνικό λιμάνι. Υψηλότερο σε Σαντορίνη και Μύκονο, χαμηλότερο στα υπόλοιπα λιμάνια, με κλιμάκωση ανά περίοδο. Επίσης, αυξάνεται από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο το Τέλος Ανθεκτικότητας στην Κλιματική Κρίση αναλογικά, για ξενοδοχεία, καταλύματα και ενοικιαζόμενα ακίνητα μέσω πλατφορμών. Τα συγκεκριμένα έσοδα θα επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες για να οργανώσουν και να βελτιώσουν τις υποδομές τους απέναντι στο βάρος που δέχονται κάθε καλοκαίρι.