Ανατροπή στην επιδοματική πολιτική της χώρας αμέσως μετά τις ευρωεκλογές καθώς τα συναρμόδια υπουργεία προετοιμάζουν αλλαγές σε τρία μέτωπα: την καταβολή επιδομάτων μέσω κάρτας, την αναπροσαρμογή του ύψους των επιδομάτων (με κυριότερο το επίδομα τέκνων) αλλά και την αλλαγή στο επίδομα ανεργίας ώστε να είναι συνδεδεμένο με το ύψος του μισθού και να μην εξακολουθήσει να αποτελεί μια οριζόντια καταβολή. Προβληματισμός και για το επίδομα θέρμανσης καθώς η Ευρωπαϊκή οδηγία “μπλοκάρει” τις οικονομικές ενισχύσεις που τονώνουν τη ζήτηση για ορυκτά καύσιμα.

Το β’ εξάμηνο της φετινής χρονιάς θα φέρει πολλές αλλαγές στην επιδοματική πολιτική της χώρας. Ο στόχος δεν είναι δημοσιονομικός (δηλαδή να υπάρξει αύξηση ή μείωση της συνολικής δαπάνης) αλλά να καταστεί δικαιότερη η επιδοματική πολιτική και πιο αποτελεσματική. Όλες οι έρευνες δείχνουν ότι σε αντίθεση με την συνταξιοδοτική δαπάνη που δρα καταλυτικά στην καταπολέμηση της φτώχειας, δεν συμβαίνει το ίδιο με τις επιδοματικές πολιτικές οι οποίες αν και απορροφούν πολλά δισεκατομμύρια από τον κρατικό προϋπολογισμό, καταλήγουν να μην είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά όσον αφορά στο ποσοστό μείωσης της φτώχειας.

Στο επίδομα ανεργίας, η κατεύθυνση είναι να πάψει η καταβολή ενός οριζόντιου ποσού (άλλωστε το επίδομα ανεργίας είναι μια ανταποδοτική παροχή καθώς ο εργαζόμενος πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές μαζί με τον εργοδότη για τη χρηματοδότησή του) αλλά να είναι συνδεδεμένο με το ύψος του μισθού. Η λογική είναι να μην καταγράφεται απότομη μείωση του ατομικού εισοδήματος κατά την απόλυση. Το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει ποσοστό αναπλήρωσης της τάξεως του 70% του μισθού (με ανώτατο όριο επιδότησης τα 1200 ευρώ) με το ποσοστό αυτό να μειώνεται ανά τετράμηνο (65% μετά το πρώτο τετράμηνο, 60% μετά το δεύτερο κ.ο.κ.). Πιθανή είναι και επιμήκυνση της διάρκειας καταβολής του επιδόματος όπως και η σύνδεση με προγράμματα κατάρτισης.

Η καταβολή των επιδομάτων με κάρτα θα αφορά στο 50% του ποσού και θα αφορά στο επίδομα ανεργίας, το επίδομα τέκνων, το επίδομα γέννησης κλπ. Ο στόχος είναι να περιοριστεί το χρήμα που θα διακινείται υπό μορφή μετρητών και ένα σημαντικό μέρος της ενίσχυσης να καταλήγει εκεί που πρέπει: δηλαδή στην πραγματική στήριξη του δικαιούχου. Αναπηρικά επιδόματα και επιδόματα κοινωνικής αλληλεγγύης θα εξαιρεθούν.

Στο επίδομα τέκνων, καταγράφεται πολύ μεγάλη μείωση στον αριθμό των δικαιούχων ενώ το φαινόμενο αναμένεται να γίνει πολύ πιο έντονο μετά την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων. Πολλοί οι λόγοι: μείωση γεννήσεων, αύξηση ονομαστικών εισοδημάτων, θέσπιση τεκμαρτού εισοδήματος κλπ. Μετά τις ευρωεκλογές θα ανακοινωθούν τα νέα σχέδια τα οποία αναμένεται ότι θα συμπεριλαμβάνουν την αύξηση του ποσού του επιδόματος το οποίο παραμένει καθηλωμένο στα ίδια επίπεδα εδώ και πολλά χρόνια με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να έχει “ροκανίσει” την αποτελεσματικότητά του.

Μεγάλος προβληματισμός επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο για το μέλλον του επιδόματος θέρμανσης. Η νέα πολιτική της Ευρώπης προβλέπει την κατάργηση των επιδοτήσεων για τα ορυκτά καύσιμα κάτι που θίγει άμεσα τους εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους που εισπράττουν εκατοντάδες ευρώ για να θερμανθούν με πετρέλαιο ή φυσικό αέριο. Το ερώτημα είναι αν θα δρομολογηθούν αλλαγές από φέτος (δηλαδή για την σεζόν 2024-2025) ή αν θα υπάρξει παράταση για το επόμενο έτος.