Σε προχωρημένη μελετητική ωριμότητα βρίσκεται η οδική σύνδεση της Ιόνιας Οδού με τη Φιλιππιάδα, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε, εξοντωτικά αναλυτικά, στην ειδική συνεδρίαση της λογοδοσίας της Περιφερειακής Αρχής, το μεσημέρι της Τρίτης, ο Περιφερειάρχης Αλέξανδρος Καχριμάνης.

Το θέμα των οδικών συνδέσεων της Περιφερειακής Ενότητας Πρέβεζας τέθηκε για πολλοστή φορά στο περιφερειακό συμβούλιο Ηπείρου, αυτή τη φορά με πρωτοβουλία της παράταξης “Κοινό των Ηπειρωτών”. Η παράταξη της μείζονος αντιπολίτευσης του περιφερειακού συμβουλίου ζήτησε ενημέρωση για τις ενέργειες της Περιφερειακής Αρχής στο θέμα των οδικών αξόνων που συνδέουν την Π.Ε. Πρέβεζας και αναλύοντας την ερώτηση ο κ. Θεόδωρος Κορωναίος, περιφερειακός σύμβουλος Πρέβεζας, ρώτησε για το στάδιο εξέλιξης και ωρίμανσης των μελετών για τα τμήματα του οδικού άξοαν Γέφυρα Καμπής – Γέφυρα Καλογήρου – Κόμβος Ζέφυρου και για την παλαιά Ε.Ο Πρέβεζας-Ηγουμενίτσας, αν έχει εξασφαλιστεί, επαρκεί αλλά και προλαβαίνει να ενταχθεί χρονικά σε χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ της Περιφέρεια Ηπείρου κτλ. Η ερώτηση εμπεριείχε και ειδική αναφορά σε ενδεχόμενους άλλους τρόπους χρηματοδότησης και κατασκευής των οδικών αξόνων, όπως η μέθοδος της παραχώρησης, πράγμα που σημαίνει περαιτέρω οικονομική επιβάρυνση, λόγω των διοδίων.

Η απάντηση Καχριμάνη

Για το δρόμο Πρέβεζα-Ηγουμενίτσα ο κ. Καχριμάνης δήλωσε πως οι υπηρεσίες του υπουργείου έχουν μελετήσει τη δίιχνη διατομή και πολλούς ισόπεδους κόμβους. Ο σχεδιασμός της Περιφέρειας για τον άξονα Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα προβλέπει την κατασκευή τρίϊχνης διατομής στο μεγαλύτερο μήκος του με σύγχρονους κόμβους κυκλικής κίνησης. Ο κυκλοφοριακός φόρτος που προβλέπεται να εξυπηρετηθεί στο έτος σχεδιασμού 2048 ανέρχεται στα 10247 οχ/ημέρα (σημειώνεται ότι η επιλεγμένη τρίιχνη διατομή εφαρμόζεται για φόρτους μεταξύ 8000 έως και 15000 οχ/ημέρα).

Το μακρύ ιστορικό της ιστορίας του δρόμου σύνδεσης Ιόνιας Οδού-Φιλιππιάδας ξεκινά από το 2009 και αναφερόμενος στο Υπουργείο Υποδομών ο Περιφερειάρχης Ηπείρου είπε πως από το 2009 ως το 2022 αυτό είναι αποκλειστικά υπεύθυνο για τις καθυστερήσεις που υπάρχουν και πως αν δεν ασχολιόταν η Περιφέρεια Ηπείρου με τις οδικές συνδέσεις θα είχε εγκαταλειφθεί κάθε προσπάθεια.

Ανέφερε συγκεκριμένα πως για την Παράκαμψη Φιλιππιάδος από τον κόμβο το σημερινό μέχρι τη γέφυρα Καλογήρου, αντιμετωπίστηκε το προηγούμενο υψηλός κόστος που προϋπολόγιζε το Υπουργείο Υποδομών, ενίσχυσης της φέρουσας ικανότητας του εδάφους και συγκεκριμένα με τις μελέτες που συντάχθηκαν έγινε τροποποίηση χάραξης του έργου και αποδείχτηκε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα ρευστοποίησης το οποίο και ανέβαζε το κόστος του υπουργείου. Έχουν τελειώσει οι μελέτες τοπογραφίας και οδοποιίας, σήμανσης, ασφάλειας, υδραυλικές και κτηματολογίου και αναμένεται η ολοκλήρωση των μελετών τεχνικών και στατικών έργων.

Πρόθεση της Περιφέρειας Ηπείρου είναι να ολοκληρωθούν οι μελέτες μέχρι τον οικισμό της Στεφάνης προκειμένου να προχωρήσουν άμεσα οι ενέργειες για την κατασκευή ενός ολοκληρωμένου τμήματος

Το κομμάτι αυτό εκτιμάται πως θα στοιχίσει περί τα 35 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τη δήλωση του Περιφερειάρχη. Η Περιφέρεια Ηπείρου προχωρά σε συζητήσεις με την κυβέρνηση για τον τρόπο χρηματοδότησης του συνόλου των μελετών και των έργων. Θα αξιοποιηθούν διαθέσιμοι πόροι του Ε.Π. Ήπειρος, αλλά θα εξεταστούν και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, που θα διασφαλίσουν την ταχύτερη υλοποίηση των έργων, είπε.

Ως προς τη χρηματοδότηση, ο κ. Καχριμάνης υποστήριξε πως λεφτά δεν υπάρχουν, διόδια υπάρχουν στην υποθαλάσσια όδευση και επικαλέστηκε την απάντηση του Υφυπουργού Υποδομών ότι δεν έχει δώσει το κράτος αυτά τα έσοδα στην παραχώρηση της Εγνατίας. Είναι άδικο η Αμβρακία να μην έχει ακόμα διόδια, σύμφωνα με τον Περιφερειάρχη, τρίτος δρόμος που μπορεί να έχει διόδια είναι ο δρόμος Φιλιππιάδα- Πρέβεζας και τέταρτος ο δρόμος Ηγουμενίτσα-Μαυρομάτι. Είμαστε ανοιχτοί σε όλα, είπε, εννοώντας πως μπορεί να αποδεχτεί την πιθανότητα επιβολής διοδίων προκειμένου να προχωρήσει με ΣΔΙΤ το συγκεκριμένο έργο.

Ολόκληρη η απάντηση που ανέγνωσε ο Αλ. Καχριμάνης ανέφερε τα εξής:

Το θέμα των οδικών αξόνων της Περιφερειακής Ενότητας Πρέβεζας το έχουμε συζητήσει πολλές φορές στο Περιφερειακό Συμβούλιο.

Ορισμένοι μέχρι και πρόσφατα επέμεναν να αγνοούν ότι οι δύο οδικοί άξονες, ήταν και είναι αρμοδιότητας του Υπουργείου Υποδομών.

Επέρριπταν ευθύνες στην Περιφέρεια, αφήνοντας στο απυρόβλητο τους υπεύθυνους του Υπουργείου Υποδομών,  το οποίο    από το 2009 μέχρι και το 2022  είναι αποκλειστικά υπεύθυνο για τις καθυστερήσεις   που υπάρχουν.

Και αν δεν επεμβαίναμε ως Περιφέρεια Ηπείρου  θα είχε εγκαταλειφθεί στην ουσία, αλλά και στην πραγματικότητα κάθε προσπάθεια να προχωρήσουν οι διαδικασίες.

Διαπιστώνουμε και κάτι άλλο σήμερα:  μια έμμεση απόπειρα να περάσουν σταδιακά στη λήθη οι ευθύνες των κυβερνήσεων και του Υπουργείου Υποδομών και να επικεντρωθεί η κριτική στην Περιφερειακή Αρχή, που ανέλαβε το μεγάλο βάρος να «αναστήσει» ουσιαστικά «δύο έργα».

Για να τελειώνουμε πλέον με υποθετικά σενάρια και για να έχουν όλοι μια πλήρη γνώση της ιστορίας των δύο αξόνων θα αναφερθώ στο ιστορικό, όπως καταγράφεται μέσα από επίσημα έγγραφα, αποφάσεις, αλλά και από το σχεδιασμό που ήδη προχωρά από την Περιφέρεια.

Α. ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ  ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΔΙΚΌ ΑΞΟΝΑ ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ- ΠΡΕΒΕΖΑ

• 11/02/2009 Υπογράφεται (από το Υπουργείο Μεταφορών (νυν Υποδομών) η Σύμβασης Εκπόνησης Μελετών: (4.443.500,79€ με ΦΠΑ) και διάρκεια ολοκλήρωσης 18 μηνών.
• 26/09/2011 Εγκρίνονται οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου με πρόβλεψη τετράϊχνης διατομής με κεντρική διαχωριστική νησίδα, Ανισόπεδους Κόμβους και παράπλευρο οδικό δίκτυο αλλά μόνο μέχρι την Νικόπολη λόγω της απαγόρευσης διέλευσης της χάραξης εντός του αρχαιολογικού χώρου τη Νικόπολης. Η ισχύς της εγκεκριμένης ΑΕΠΟ παρήλθε την 31/12/2023.
• 20/06/2013 Εγκρίνεται ο νέος γεωμετρικός σχεδιασμός με πρόβλεψη τετράϊχνης διατομής με κεντρική διαχωριστική νησίδα με Ισόπεδους Κόμβους Κυκλικής Κίνησης με σημαντικό περιορισμό του παράπλευρου οδικού δικτύου. Με την ίδια απόφαση η χάραξη μετά τον κόμβο Λιμποχωβίτη μετατοπίζεται με κατεύθυνση των κόμβο Φραξύλα όπου και καθορίζεται το νέο τέλος της μελέτης.
• 14/04/2020 Εγκρίνεται ο νέος κυκλοφοριακός και υδραυλικός σχεδιασμός για την περιοχή της Παράκαμψης Φιλιππιάδας έως την γέφυρα Καλογήρου.

Στα πλαίσια αυτά ο Α/Κ στην γέφυρα Καλογήρου προβλέπεται να κατασκευαστεί ως Ισόπεδος Κόμβος Κυκλικής Κίνησης.

Βασικός στόχος του νέου σχεδιασμού είναι να μειωθεί το υπερβολικό κόστος του αρχικού σχεδιασμού του τμήματος (70εκ.€ με ΦΠΑ και αναθεώρηση περίπου). Αυτό το υψηλό κόστος προέκυψε από την ανάγκη να αντιμετωπισθούν ενδεχόμενα γεωτεχνικά προβλήματα της περιοχής (ρευστοποίηση) με δαπανηρές μεθόδους ενίσχυσης της φέρουσας ικανότητα του εδάφους (χαλικοπάσσαλοι).

Η προεκτίμηση  του κόστους του έργου με βάση τον  νέο κυκλοφοριακό και υδραυλικό σχεδιασμό ανέρχονταν στα 49 εκ. € αντίστοιχα (ενώ διατηρείται η ανάγκη ενίσχυσης της φέρουσας ικανότητα του εδάφους με χαλικοπάσσαλους σε μικρότερη όμως έκταση).

• 28/08/2020 Εκδίδεται οδηγία του Γενικού Διευθυντή Συγκοινωνιακών Υποδομών για ολοκλήρωση των μελετών μόνο για την Παράκαμψη Φιλιππιάδας και επαναπροκήρυξη των υπολειπόμενων μελετών.Η  οδηγία αυτή δόθηκε  μετά από 11 παρατάσεις της προθεσμίας συνολικού εγκεκριμένου χρόνου 11 ετών και 9.5 μηνών.
• 24/12/2020 Εγκρίνεται ο 18^ος λογαριασμός συνολικού ύψους 2.228.675,87€.
• 19/07/2022 Ανατίθεται, με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών η ευθύνη της διαχείρισης των συμβάσεων των μελετών στην Περιφέρεια Ηπείρου. Ωστόσο δεν παραδόθηκε καμία μελέτη σε ψηφιακή μορφή, ούτε και έχει υπογραφεί ακόμη πρωτόκολλο παραλαβής!
• Το Καλοκαίρι του 2023 η Περιφέρεια Ηπείρου ανακοινώνει τα βασικά χαρακτηριστικά του Στρατηγικού Σχεδιασμού της τόσο για τον άξονα Ιόνια Οδός – Πρέβεζα, όσο και για τον άξονα Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα.

Ο σχεδιασμός αυτός για τον άξονα Ιόνια Οδός – Πρέβεζα ανταποκρίνεται στους κυκλοφοριακούς φόρτους που καταμετρήθηκαν με σύγχρονες μεθόδους την τελευταία περίοδο από την Περιφέρεια Ηπείρου και προβλέπει την κατασκευή τετράϊχνης διατομής με σύγχρονους ισόπεδους κόμβους κυκλικής κίνησης και παράπλευρο δίκτυο για όλο τον οδικό άξονα.

Ο κυκλοφοριακός φόρτος που προβλέπεται να εξυπηρετηθεί στο έτος σχεδιασμού 2048 ανέρχεται στα 17345 οχ/ημέρα (σημειώνεται ότι η επιλεγμένη τετράιχνη διατομή εφαρμόζεται για φόρτους μεταξύ 15000 έως και 30000 οχ/ημέρα).

Τονίζεται ότι για το τμήμα Λιμποχωβίτης – Φραξύλα το υπουργείο έχει μελετήσει μόνο τρεις ισόπεδους κόμβους μορφής “T” και μάλιστα με πρόβλεψη δίιχνης διατομής στην αρτηρία. Επίσης για το τμήμα Φραξύλα – Πρέβεζα το υπουργείο έχει μελετήσει, στα πλαίσια άλλων συμβάσεων, μόνο τρεις ισόπεδους κόμβους μορφής “T” με σκοπό την βελτίωση του παράπλευρου δικτύου της περιοχής χωρίς να εξετασθούν τα χαρακτηριστικά του κύριου οδικού άξονα.

Β. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΙΑ ΠΡΕΒΕΖΑ- ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ

Για το τμήμα αυτό οι Υπηρεσίες του Υπουργείου έχουν μελετήσει με δίϊχνη διατομή και απλούς ισόπεδους κόμβους τύπου “T” χωρίς ιδιαίτερη αναφορά στα χαρακτηριστικά της οδού και μόνο για το τμήμα Πάργα – Μεσοπόταμος.

• Το Καλοκαίρι του 2023 όπως ειπώθηκε και προηγουμένως η Περιφέρεια Ηπείρου ανακοινώνει τα βασικά χαρακτηριστικά του Στρατηγικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Ηπείρου τόσο για τον άξονα Ιόνια Οδός – Πρέβεζα, όσο και για τον άξονα Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα.
• Ο σχεδιασμός αυτός για τον άξονα Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα προβλέπει την κατασκευή τρίϊχνης διατομής στο μεγαλύτερο μήκος του με σύγχρονους κόμβους κυκλικής κίνησης. Ο κυκλοφοριακός φόρτος που προβλέπεται να εξυπηρετηθεί στο έτος σχεδιασμού 2048 ανέρχεται στα 10247 οχ/ημέρα (σημειώνεται ότι η επιλεγμένη τρίιχνη διατομή εφαρμόζεται για φόρτους μεταξύ 8000 έως και 15000 οχ/ημέρα).

Γ. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΩΡΙΜΑΝΣΗΣ ΕΡΓΩΝ

Η ωρίμανση των έργων των αξόνων Ιόνια Οδός – Πρέβεζα, και Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα από την Περιφέρεια Ηπείρου περιλαμβάνει κατά προτεραιότητα τα εξής:

• Την μελέτη και κατασκευή σύγχρονων κόμβων κυκλικής κίνησης με στόχο της βελτίωση της οδικής ασφάλειας σε κρίσιμα σημεία του οδικού δικτύου. Πρόκειται για έργα τα οποία έχει ολοκληρωθεί ή ολοκληρώνεται στο αμέσως προσεχές διάστημα η κατασκευή τους στις θέσεις:
• Ριζά
• Λούτσα
• Καναλάκι- Βαλανιδοράχη

Eντός του Καλοκαιριού ολοκληρώνονται οι μελέτες για τον κόμβο στην θέση Φραξύλα.

Στον άξονα Βασιλικός – Καρτέρι έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες για τους ισόπεδους κόμβους κυκλικής κίνησης στις θέσεις:

• Μεσοβούνι
• Μαζαρακιά
• Καρτέρι
• Πέρδικ

Για τους κόμβους αυτούς η Περιφέρεια Ηπείρου προχώρησε στο σχεδιασμό τους με στόχο την  άμεση αντιμετώπιση των οξυμένων προβλημάτων οδικής ασφάλειας, αλλά και την ένταξή τους στο στρατηγικό σχεδιασμό της Περιφέρειας ώστε να διασφαλισθεί ο εναρμονισμός τους με τις ανάγκες των μελλοντικών έργων.

• Την μελέτη των παρακάτω τμημάτων των δύο αξόνων:
• Μύτικας – Μονολίθι. Για το τμήμα αυτό έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες Οδοποιίας, Σήμανσης – Ασφάλειας, Υδραυλικών και Κτηματολογίου και αναμένεται η ολοκλήρωση των γεωτεχνικών και των στατικών ερευνών των Τεχνικών Έργων.
• Σημειωτέον ότι για το τμήμα αυτό έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες και προχωρά η κατασκευή των ισόπεδων κόμβων κυκλικής κίνησης στις θέσεις Μύτικας, Μονολίθι και Νικόπολη, στα πλαίσια της εν εξελίξει εργολαβίας της Παράκαμψης της Νικόπολης, ενώ προβλέπεται και η κατασκευή τεχνικού Άνω διάβασης στην συμβολή με την επαρχιακή οδό … που αποτελεί σήμερα την είσοδο στον οικισμό του Μύτικα.
• Παράκαμψη Φιλιππιάδας. Για το τμήμα αυτό η Περιφέρεια Ηπείρου αντιμετώπισε κατ΄ αρχήν το πρόβλημα του υψηλού κόστους ενίσχυσης της φέρουσας ικανότητα του εδάφους.
• Συγκεκριμένα με τις μελέτες που συντάχθηκαν τροποποιήθηκε η ο διάδρομος της χάραξης και αποδείχθηκε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα ρευστοποίησης όπως είχε εκτιμηθεί στις μελέτες του Υπουργείου.
• Έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι μελέτες Τοπογραφίας, Οδοποιίας, Σήμανσης – Ασφάλειας, Υδραυλικών και Κτηματολογίου και αναμένεται η ολοκλήρωση των γεωτεχνικών και των στατικών ερευνών των Τεχνικών Έργων.
• Σημειώνεται ότι στα πλαίσια των μελετών που συντάσσει η Περιφέρεια Ηπείρου εξετάσθηκαν διεξοδικά τα ενδεχόμενα εκδήλωσης πλημμυρών, και προβλέφθηκε η διευθέτηση του ποταμού Λούρου στην περιοχή του τεχνικού γεφύρωσής του.
• Η πρόθεση της Περιφέρειας Ηπείρου είναι να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες μελέτες μέχρι τον οικισμό της Στεφάνης προκειμένου να προχωρήσει άμεσα η κατασκευή ενός ολοκληρωμένου και λειτουργικού τμήματος. Ιδιαίτερη σημασία έχει η διασφάλιση των απαραίτητων ποσοτήτων κατάλληλων υλικών για τις ανάγκες της εξυγίανσης και του σώματος των επιχωμάτων στην περιοχή της παράκαμψης Φιλιππιάδας.
• Πάργα – Μεσοπόταμος. Κατά την σύνταξη των μελετών αυτού του τμήματος κρίθηκε σκόπιμο να διερευνηθεί μια εναλλακτική λύση για τον διάδρομο της χάραξης προκειμένου να αντιμετωπισθεί η υφιστάμενη καμπύλη μικρής ακτίνας στην περιοχή του ημι – κόμβου Αμμουδιάς. Σε κάθε περίπτωση το τμήμα θα σχεδιαστεί με τρίϊχνη διατομή και ισόπεδους κόμβους κυκλικής κίνησης εκτός του κόμβου Μεσοπόταμου ο οποίος σχεδιάζεται ως ανισόπεδος κόμβος με εκμετάλλευση της υφιστάμενης κάτω διάβασης

Δ. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

Για την χρηματοδότηση των έργων η Περιφέρεια Ηπείρου έχει ήδη δηλώσει ότι θα αναλάβει η ίδια το κόστος κατασκευής (30-35εκ. €) για το τμήμα της παράκαμψης Φιλιππιάδας έως τον οικισμό της Στεφάνης. Η Περιφέρεια Ηπείρου προχωρά σε συζητήσεις με την κυβέρνηση για τον τρόπο χρηματοδότησης του συνόλου των μελετών και των έργων. Θα αξιοποιηθούν διαθέσιμοι πόροι του Ε.Π. Ήπειρος, αλλά θα εξεταστούν και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, που θα διασφαλίσουν την ταχύτερη υλοποίηση των έργων.

Ε. ΚΟΜΒΟΙ

Όπως έχει τονισθεί επανειλημμένα οι κόμβοι αποτελούν κύριο στοιχείου ενός οδικού δικτύου σε ότι αφορά ιδιαιτέρως την οδική ασφάλεια και την προσβασιμότητα. Επομένως η κατά προτεραιότητα προώθηση των μελετών και της κατασκευής τους κρίνεται αναγκαία για την άμεση και δραστική βελτίωση της οδικής ασφάλειας κατά μήκος του οδικού άξονα.

Η επιλογή του κατάλληλου τύπου κόμβου εξαρτάται μεταξύ άλλων από την λειτουργική κατάταξη των τμημάτων του οδικού δικτύου και τους προβλεπόμενους κυκλοφοριακούς φόρτους.

Η επιλογή των Ισόπεδων Κόμβων Κυκλικής Κίνησης αποτελεί την βέλτιστη τεχνικοοικονομικά επιλογή καθώς σύμφωνα με τις πλέον σύγχρονες προσεγγίσεις σε Ευρώπη και Αμερική μπορεί να προβλεφθεί σε όλες τις οδούς πλην αυτοκινητοδρόμων με ταχύτητες έως και 110km/h. Η τροποποίηση ενός υφιστάμενου ισόπεδου κόμβου, στον οποίο παρουσιάζονται θέματα οδικής ασφαλείας, σε κόμβο κυκλικής κίνησης αποτελεί ένα μέτρο αύξησης της οδικής ασφάλειας στο οδικό δίκτυο. Η εφαρμογή των κόμβων κυκλικής κίνησης σε οδικά τμήματα υψηλών ταχυτήτων (≥70km/h) επιτυγχάνεται με την εφαρμογή ειδικών μέτρων μείωσης των ταχυτήτων κατά την προσέγγιση σε αυτούς.

Ο σχεδιασμός των κόμβων αυτών γίνεται από την Περιφέρεια Ηπείρου λαμβάνοντας υπόψη τον γενικό σχεδιασμό των έργων, την ανάγκη προσαρμογής τους με κατάλληλες σύγχρονες διατάξεις στο περιβάλλον και την υφιστάμενη κατάσταση αλλά και την πλήρη ένταξή τους με τις τεχνικά ελάχιστες δυνατές παρεμβάσεις στα τελικά γεωμετρικά χαρακτηριστικά των οδικών αξόνων (τετράϊχνη / τρίϊχνη διατομή) αλλά και τις πιο σύγχρονες (2023) οδηγίες για τον σχεδιασμό τους με την εφαρμογή ειδικών μέτρων μείωσης των ταχυτήτων κατά την προσέγγιση σε αυτούς.

Όλα όσα σας ανέφερα είναι σύμφωνα με στοιχεία, δεν επιδέχονται αμφισβήτησης και παρερμηνειών. Όπως δεν επιδέχεται καμία αμφισβήτηση η προσπάθεια της Περιφερειακής Αρχής, ώστε να βρει λύσεις εκεί που απέτυχε το Κεντρικό Κράτος.